Sağlıklı Beslenme
İnsan vücudunun günlük aktivite ve biyolojik sistemsel ihtiyaçlarını doğru bir şekilde yerine getirebilmesi için besinlere ihtiyacı vardır. Vücudumuza yeterli miktarlarda ve düzenli bir şekilde almamız gereken temel besinler arasında yağlar, proteinler ve karbonhidratlar bulunuyor. Bunlara ek olarak vitamin ve mineraller de eksiksiz bir şekilde vücudumuza almamız gereken bileşenler arasında yer alıyor. Sindirim, boşaltım, solunum, sinir, dolaşım, iskelet ve kas sistemlerinin doğru bir şekilde çalışması, hormonlar ve diğer vücut salgılarının işlevli ve yeterli miktarlarda üretilmesi için sağlıklı beslenme şarttır. Sağlıksız bir beslenme tarzına sahip olan insanlarda zamanla görülebilecek hastalıklar arasında obezite, yüksek tansiyon, organ yağlanması, kalp ve damar rahatsızlıkları, şeker hastalığı bulunmaktadır ve ayrıca kanser riskinin de daha yüksek oranlarda görüldüğü gözlemlenmiştir. Uzun ve sağlıklı bir yaşam sürmek istiyorsak yaşımıza, kilomuza, boyumuza ve diğer sağlık faktörlerine uygun bir şekilde dengeli beslenmeyi ihmal etmemeliyiz. Çeşitli egzersizler ve spor aktiviteleri ile sağlıklı beslenme tarzına kolaylıkla destek olabileceğinizi de unutmamakta fayda var. Sağlıklı beslenmeyi özetleyecek olursak her türlü besinden yeterli ve dengeli miktarda vücuda almak olarak tanımlayabiliriz.
Sağlıklı Beslenmenin Ruh Sağlığına Faydaları
Ruh sağlığının korunması için ihmal edilmemesi gereken maddelerden birisi de sağlıklı beslenmedir. Sağlıklı besin maddeleri mutluluktan, rahatlamadan ve motivasyondan sorumlu olan serotonin ve dopamin hormonlarının salgılanmasına yardımcı bileşenler içerir. Sağlıklı beslenme ve ruh sağlığı ilişkisini en belirgin bir şekilde görmenizi sağlayacak olan besin balıktır. Beyin sağlığı için en önemli maddelerden birisi olan omega-3 yağ asidi, balıkta bol miktarda bulunduğundan sağlıklı beslenirken vazgeçilmezler arasındadır. Omega-3’ün en bilindik faydaları arasında depresyonu, anksiyeteyi, bipolar bozuklukları ve şizofreniyi engellemesi bulunuyor. Sağlıklı beslenmenin ruh sağlığına faydaları birkaç madde halinde aşağıdaki gibi görebilirsiniz.
- Daha iyi bir ruh hali
- Güne zinde başlama
- Depresyonun daha az görülmesi
- Yüksek motivasyon
- Uykuların daha verimli geçmesi
- Daha güçlü bir hafıza,
- Alzheimer hastalığının görülme riskinin azalması
- Diğer beyin hastalıklarının görülme riskinin azalması
Sağlıksız Beslenmenin Ruh Sağlığına Zararları
Vücudun ihtiyacı olan temel besin öğesi ve gıdaların, vücuda ihtiyacımız olan miktardan daha az alınması sonucunda vücut enerjisiz kalır, vücut dokuları gelişemez ve kendini yenileyemez, kronik rahatsızlıklar görülmeye başlar ve ruh sağlığı olumsuz yönde etkilenir. Sağlıksız beslenme sonucunda sayısız fiziksel ve ruhsal hastalıkların görülme riski artar. Sağlıksız beslenmenin doğrudan ruhsal ve bedensel hastalıklara yol açmasının yanı sıra, kanser oluşum riskini de arttırmakta ve her türlü hastalığın tedavi aşamasının daha ağır ve verimsiz ilerlemesine sebep olmaktadır. Yetersiz beslenme sonucunda vücut direnci azalır ve bağışıklık sistemi zayıflayarak sık sık hastalıklara yakalanırız. Bu durum da doğrudan ruh sağlığını da olumsuz yönde etkilemektedir. Sağlıksız beslenmenin ruh sağlığına zararlarını aşağıdaki gibi maddeler halinde görebilirsiniz.
- Kişinin kendini daha enerjisiz hissetmesi
- Motivasyon kaybı yaşanması
- Aşırı yorgunluk
- Herhangi bir işi yapmak için isteksizlik
- Hafıza ve hatırlamada yetersizlik
- Beyin sağlığının olumsuz etkilenmesi
- Yüksek alzheimer riski
- Depresyon riskinin artması
- Beyin işlevselliğinin azalması
Sağlıklı Beslenmenin İpuçları
Sağlıklı beslenmek için yapılması gereken en temel hareket, yaşa, boya, kiloya, genel sağlık durumuna ve günlük fiziksel aktivite yoğunluğuna göre vücudun ihtiyacı olan her türlü besin ve gıdayı yeterli miktarlarda vücuda almaktan geçiyor. Buna ek olarak sağlıklı beslenmek ve daha sağlıklı bir hayata sahip olmak için ipuçlarını aşağıdaki gibi sizler için toparladık;
- Öğün atlamamaya özen gösterin,
- Öğünlerinizi çeşitli tutun,
- Tek tip beslenme düzeninden uzaklaşın,
- Bol miktarda sebze ve meyve tüketin,
- Sağlıksız yağların tüketimini azaltın,
- Hazır ve işlenmiş yiyecekleri tüketmemeye özen gösterin,
- Kuru baklagil ve lif açısından zengin besinleri tüketin,
- Gün içerisinde bol bol su için,
- Alkol tüketimini azaltın,
- Ufak egzersizler ve fiziksel aktiviteleri ihmal etmeyin,
- İdeal kilonuzu korumaya özen gösterin.