Beslenme Önceliklendirme Piramidi Nedir?
Beslenme önceliklendirme piramidi yani besin piramidi, besin gruplarının olması gerektiği tüketim miktarlarıyla ilgili bilgi veren bir yönergedir. İnsanlara sağlıklı beslenme konusunda bilgi vermeyi amaçlayarak tasarlanmıştır. Besinlerin piramit içerisinde gösterilmesi insanların bu gruplandırmayı daha net anlamasına yardımcı olur. Bu piramit sayesinde de insanlar besin gruplarının önemini ve sırasını basit bir şekilde öğrenmiş olurlar. Besin önceliklendirme piramidinin mantığı aslında çok basittir. Besin önceliklendirme piramidinde 6 türde gıda vardır. Bu besin piramidi 4 basamaktan oluşur ve aşağıdan yukarıya doğru sıra sıra ilerler. Sağlıklı ve dengeli bir yaşam için en alt kattaki gıda türünü en çok tüketmemiz gerekirken en üst kattaki gıda türünü çok az tüketmemiz gereklidir. Besin piramidinin en alt katında bulunan ve en çok tüketmemiz gereken gıda ürünü tahıl grubudur. Daha sonrasında da meyve ve sebzeler, süt ürünleri, yumurta ve et ürünleri şeklinde ilerler. En üstte ise yağ ve şeker bulunur.
Lif ve karbonhidrat kaynağı olan tahıl grubu besin önceliklendirme piramidinin en alt katında yer alır ve sağlıklı beslenmemiz için oldukça mühimdirler. Bu grupta pirinç, mısır, bulgur ve buğday gibi çeşitli tahıllar bulunmaktadır. Ancak dikkat etmemiz gereken bir husus vardır. Tahıl grubundaki yiyeceklerin oranı ve tüketim şekli sağlıklı beslenmeyi şekillendirmekte önemli bir rol oynar. Her şeyin fazlası zarar olduğu gibi bu ürünlerin de fazla tüketimi vücuda zarar verebilir.
Piramitte en alt basamaktan yukarı doğru çıkıldığında ikinci sırada tahıl grubundan sonra gelen ve en çok tüketmemiz gereken şeyler meyve ve sebzelerdir. Meyve ve sebzeler bolca mineral ve vitamin içeren aktif maddelerden oluşmaktadırlar. Aynı zamanda lif kaynağı olarak kan şekerinin sabit kalmasına yardımcı olurlar. Sağlıklı kalmayı hedefliyorsanız her gün özellikle ara öğünlerinizde meyve veya sebze tüketmeniz şarttır.
Piramidin üçüncü katında ise yumurta, et ve süt ürünleri ve kuru baklagiller vardır. Vücudun ihtiyaç duyduğu gerekli olan protein alımı için bu grupta bulunan besinler çok önemli bir rol oynamaktadır. Süt ve süt ürünleri protein sağlamakla görevli olmakla kalmayıp aynı zamanda kemik ve dişler için gerekli temel kalsiyum ve fosfor gibi mineralleri de almamıza yardımcı olurlar. Minerallerden sağlanan demir ihtiyacını ve vitaminlerden sağlanan B12 ihtiyacını ise et ürünleri ve yumurta karşılamaktadır.
Beslenme önceliklendirme piramidinin en son basamağında ise tüm besinler arasında en az ihtiyaç duyduğumuz ve en az tüketmemiz gereken yağ ve şeker bulunur. Yağları beslenme düzenimize az da olsa mutlaka katmamız gerekirken şeker aynı yağlar gibi mutlaka kullanmamız gereken şekilde olmak zorunda değildir. Yağ ve şekerin kullanım miktarını ve oranını ayarlamamız mutlaka çok önemlidir.
Beslenme Önceliklendirme Piramidi Neden Önemlidir?
Beslenme önceliklendirme piramidi beslenmenin dengeli, düzenli ve uygun şekilde yapılması gerektiğini gösteren bir piramittir. Vücudun sağlığını bozmadan, gerekli vitamin, mineral, karbonhidrat ve yağlar alınarak, gerekli tüm besinleri uygun şekilde kullanarak gıda tüketimimizi düzene sokmada yardımcı olan bu besin piramidi aynı zamanda kalp hastalıkları, diyabet, fazla kilo artışı ve obezite gibi bir çok hastalığın erkenden önüne geçebilme konusunda bizlere yarar sağlamaktadır.
Sağlıklı bir birey olmak için besin piramidinin her katında bulunan her bir gıda türünden yeteri kadar tüketmemiz zorunludur. Her besin sağlıklı olmak isteyen birey tarafından dengeli olarak tüketilmelidir çünkü bu besinler bireyin ihtiyacı olan enerjiyi sağlamaktadırlar. Besin piramidinin en üst katındaki yağ, tuz ve şekerli gıdalar yiyecek veya içecek olmasına bakılmaksızın ne kadar zararlı ve kalorili olarak görülse de vücudun ihtiyacı olan besin maddelerinden vitamin ve mineralleri az da olsa içerirler. Bu nedenle çok fazla olmamak şartı ile besin önceliklendirme piramidinin en üst katındaki bu grupta bulunan besinler de tüketilmelidir.
Beslenme önceliklendirme piramidinin ne olduğu ve aslında buna neden ihtiyacımız olduğu hakkında bilgi aldığınızda daha doğru hareket edebilir ve daha sağlıklı olabilirsiniz. Sadece bu Homeats internet sitesine tıklayın ve sağlıklı olmakla ilgili çok daha fazla şey öğrenin!
